سقف تیرچه بلوک
كاهش وزن و هزينه ساخت سازه‌ها و افزایش سرعت اجرا، همراه با بهينه‌كردن رفتار ثقلي و لرزه‌اي آن‌ها، همواره مد نظر مهندسين بوده است و از آنجا كه يكي از مهم‌ترين اجزاي ساختمان براي رسيدن به اهداف مذكور، سقف‌ها مي‌باشند، تحقيقات و مطالعات بسياري در مراكز علمي و دانشگاهي صورت گرفته است تا با افزايش صلبيت درون صفحه‌اي سقف‌ها و سبك‌سازي سقف‌ها، موجبات كاهش نيروي زلزله و اقتصادي شدن ابعاد تير و ستون‌ها و بهينه شدن رفتار كلي ساختمان فراهم گردد.
بدين منظور، مجموعه حاضر در مورد بررسي رفتار انواع سقف‌هاي سبک معمول در كشور و سيستم‌هاي جديد سقف می‌باشد.این نوع سقف امروزه یکی از متداول‌ترین سقف‌های اجرایی در کارگاه‌های ساختمانی است و عایق بسیار خوبی در برابر صدا و حرارت می‌باشد.
اجزای تشکیل دهنده سقف تیرچه بلوک
1) تیرچه
2) بلوک
3) میلگرد حرارتی
4) میلگردهای ممان منفی
5) میلگردهای محل بازشوها
6) میلگردهای آویز سقف کاذب
7) بیم (ریپ) عرضی
تیرچه عضو پیش‌ساخته‌ای است متشکل از بتن و فولاد که در دو نوع تیرچه پیش‌ساخته و تیرچه خرپایی تولید می‌شود.
تیرچه‌ها در دو مرحله تحت اثر نیرو قرار می‌گیرند:
مرحله اول: در هنگام حمل و نقل تیرچه‌ها و اجرای سقف
مرحله‌دوم: پس‌از خودگیری بتن سقف و جمع‌آوری شمع‌ها
الف) تیرچه خرپایی:
تیرچه پیش‌ساخته خرپایی، از خرپای فولادی و پاشنه بتنی تشکیل می‌شود. قالب بتن پاشنه فلزی بوده و در صورت استفاده از قالب دایمی (فوندوله) ، آن را تیرچه خرپایی کفشک‌دار می‌گویند.
ب) تیرچه پیش‌تنیده:
برای ایجاد پیش‌تنیدگی در بتن تیرچه، معمولا از چند رشته سیم فولادی به قطر 5 میلی‌متر، با مقاومت نهایی 17500 تا 19000 کیلوگرم بر سانتی‌متر مربع استفاده می‌شود. سیم‌ها قبل از بتن‌ریزی، تا 65% مقاومت نهایی خود کشیده می‌شوند. پس از بتن‌ریزی و به دست آوردن مقاومت کافی در بتن، و ایجاد پیوستگی مناسب بین فولاد و بتن، به آرامی رها می‌شوند تا تیرچه تحت تنش فشاری قرار گیرد. پوشش بتنی روی سیم‌های فولادی، در کلیه جهات، حداقل 20 میلی‌متر است و فاصله دو سیم مجاور از هم به حدی است که بزرگ‌ترین دانه سنگی بتن، به آسانی بتواند از لابلای آن‌ها جا به جا شود. محل استقرار سیم‌ها طوری انتخاب می‌شوند که تنش فشاری در قسمت زیرین تیرچه، بیشتر از تنش قسمت بالایی آن باشد.
تیرچه‌های پیش‌تنیده، معمولا فاقد آرماتورهای عرضی می‌باشند. ولی در بعضی از انواع آن، برای تقویت مقاومت برشی دو انتهای تیر، میلگردهای عرضی در داخل بتن تیرچه کار گذاشته می‌شوند، تا علاوه بر تقویت برشی تیرچه، گیره‌های لازم را برای حمل و نقل تیرچه‌ها تأمین کنند.
پ) دال‌های نیم پیش‌ساخته:
این دال‌ها در واقع همان تیرچه‌ها هستند که برای تأمین سطحی صاف در زیر سقف و حذف نازک‌کاری، اجرای هرچه بیشتر کار در تراز سطح زمین، تأمین حداکثر نظارت بر کیفیت و کاهش زمان نصب و اجرا، پاشنه‌های بتنی آن‌ها به طور پهن و به هم چسبیده، ساخته شده است. ضخامت دال‌های نیم پیش ساخته، مانند پاشنه تیرچه‌ها، در حدود 4 الی 5/5 سانتی‌متر است. عرض دال‌ها، با توجه به تجهیزات موجود برای نصب، و عرض سقف مورد پوشش تأیین می‌شود. طول دال‌ها نیز بر اساس محدودیت‌های مربوط به تیرچه‌ها، تعیین می‌گردد. این نوع دال‌ها، در عرض‌های 20/1 تا 40/2 متر تولید می‌شوند.
این نوع دال‌ها برای دهانه‌های مختلف، به راحتی قابل اجرا هستند. در صورتی که ضخامت سقف بیش از 12 سانتی‌متر باشد، با استفاده از بلوک‌های توخالی Uشکل، که به طور معکوس روی سقف قرار داده می‌شوند، می‌توان وزن سقف را کاهش داد و در مصرف بتن صرفه‌جویی کرد.
از بلوک به عنوان قالب دائمی‌برای قالب‌بندی گونه‌های جان تیر Tو همچنین قالب زیرین بتن پوششی در جا، استفاده می‌شود. قسمت زیرین بلوک، برای تامین سطح صافی برای انجام نازک‌کاری و لبه‌های داخلی بلوک، برای تقویت ایستایی مقطع بلوک، تعبیه می‌شود. مقاومت بلوک‌ها در محاسبات ایستایی سقف، منظور نمی‌شود و همواره به عنوان قالب‌های دائمی و مصالح پرکننده محسوب می‌شوند. با این وجود این بلوک‌ها باید قادر به تحمل ضربه‌های ناشی از حمل و نقل متعارف و نیروهای ناشی از عبور و مرور در زمان بتن‌ریزی باشند.
بلوک‌ها از مواد مختلفی مانند بتن، سفال و یونولیت تولید می‌شوند و به طور کلی مواد تشکیل دهنده آن‌ها نباید روی بتن اثر شیمیایی داشته باشد. وزن یک بلوک کامل تقریبا 7 کیلوگرم است.
عرض بلوک‌ها، معمولا بین 20 تا 25 سانتی‌متر تغییر می‌کند و ارتفاع و طول آن‌ها تابع مشخصات سقف است. لبه‌های دو طرف بلوک، برای تامین شرایط مناسب‌تر برای بتن‌ریزی در سقف نهایی، و همچنین افزایش میزان کاربری بلوک‌ها، به شکل شیب‌دار طراحی می‌شود.
علاوه بر میلگردهای داخلی تیرچه، یک سری میلگردهای شبکه‌ای تحت عنوان میلگردهای حرارتی که عمود بر تیرچه‌های سقف اجرا می‌شوند، روی سقف طراحی می‌گردند. این میلگردها به خوبی با پدیده جمع‌شدگی بتن و ترک‌های حرارتی مقابله می‌نمایند، به همین دلیل به آن‌ها "میلگرد حرارتی" گفته می‌شود. فاصله میلگردها از یکدیگر 25 تا 30 سانتی‌متر می‌باشد، که این میلگردها به میلگردهای فوقانی تیرچه، با سیم آرماتوربندی متصل می‌شوند. قطر این میلگردها معمولا بین 6 تا 8 میلی‌متر در نظر گرفته می‌شود.
روی تکیه‌گاه‌ها از میلگردهای تقویتی ممان منفی (برشی) استفاده می‌شود، زیرا برش روی تکیه‌گاه‌ها به اوج خود می‌رسد. قطر و طول این میلگردها توسط مهندس محاسب (سازه) تعیین می‌شود. این میلگردها بر اساس 15٪لنگر خمشی وسط دهانه محاسبه می‌شود و در صورتی که تکیه‌گاه میانی باشد، بیشترین لنگر خمشی دهانه‌های طرفین، ملاک محاسب قرار می‌گیرند.
در صورتی که عرض سوراخ از فاصله بین دو تیرچه مجاور کوچک‌تر باشد، کافی است پیش از بتن‌ریزی، در محل بازشو جعبه‌ای چوبی قرار داده و دور آن بتن ریخته شود و پس از گرفتن بتن، قالب را خارج کنند.اگر عرض بازشو از سه برابر فاصله محور تا محور تیرچه‌ها بیشتر نباشد، نیازی به اجرای تیرهای باربر کمکی در در حد فاصل دو تیر باربر نخواهد بود.
این آویزها معمولا به قطر 6 تا 8 میلی‌متر و به طول‌های لازم، در فواصل تعیین شده طبق نقشه‌های اجرایی، مابین بلوک‌ها نصب می‌شوند.
در دهانه‌های بزرگتر از 4 متر، به سبب طول دهانه به منظور انسجام و یکپارچگی سقف، درست در وسط دهانه به فاصله حداقل 10 سانتی‌متر، یک ریپ عرضی کلاف کننده کل سقف را در بر می‌گیرد، طراحی می‌شود.
مطابق آیین‌نامه 2800 طراحی ساختمان‌ها در برابر زلزله، این کلاف می‌بایست حداقل دارای دو میلگرد آجدار سراسری به قطر 10 میلی‌متر یکی در بالا و یکی در پایین مقطع کلاف باشد. این میلگردها به وسیله سنجاقی، حداکثر به فواصل 50 سانتی‌متر بسته می‌شوند.
انواع تکیه‌گاه تیرچه‌ها در سقف تیرچه بلوک
1) بر روی دیوار حمال
2) در داخل پوتر بتنی
3) در داخل پل‌های لانه زنبوری
در این حالت، دو سر تیرچه‌ها از هر طرف روی دیوار حمال قرار می‌گیرد. اگر دیوار حمال آجری باشد، حتما کلاف افقی در روی دیوار اجرا می‌گردد که سر تیرچه‌ها در داخل آن قرار داده می‌شود.
در این حالت، سر تیرچه‌ها داخل پوتر بتنی قرار می‌گیرد.
-
در داخل پل‌های لانه زنبوری
در این حالت سازه فلزی بوده و سر تیرچه‌ها با فواصل محور به محور 45 سانتی‌متر در پل‌های اصلی کار گذاشته می‌شوند.
-
بتن‌ریزی روی سقف تیرچه بلوک
پس از تصویب دستگاه نظارت، روی شبکه میلگرد سقف به ضخامت 5 سانتی‌متر به عیار 350 ریخته می‌شود. همزمان با ریختن و پخش بتن در کل سقف، عملیات ویبره نیز انجام می‌شود. قبل از بتن ریزی، باید محل بازشوها و همچنین محل عبور لوله‌های تاسیساتی که از قبل پیش‌بینی شده‌اند، مشخص شود.
شرکت فنی و مهندسی مارین سازه مفتخر است آمادگی خود را به منظور ارائه خدمات فنی و مهندسی ( طرح و اجرا ) در زمینه‌های مختلف مهندسی به شرح زیر در شهرهای تهران، کرج، هشتگرد، قزوین، سمنان، قم، قشم، کیش و سایر نقاط کشور اعلام نماید.
1. طراحی، تولید، نصب و راه‌اندازی انواع اسکله‌های شناور بتنی در کاربری‌های متنوع و چند منظوره
2. بهسازی لرزه‌ای و مقاوم‌ساز انواع سازه‌ها و ساختمان‌ها ( طرح و اجرا )
3. طراحی و اجرای کلیه نقشه‌های معماری و سازه
4. طراحی و اجرای سازه‌های خاص